Ka Khana Shaphang Ka Jingrwai ‘Miet Bakhuid! Miet Ba Jar Jar!’

Ar Spah Snem Ka Jingrwai Krismas kaba Pawnam-Ka Jingrwai Na Ka Bynta ki Nongbylla ka Shnong Oberndorf.

Ka ap miet Krismas jong ka snem 2018 ka long kaba kyrpang bad kaba sah jingkynmaw namar dei ha kane ka snem ba kawei ka Shnong kaba don ha ka Ri Austria kaba kyrteng ka Oberndorf kan rakhe ia ka jingdap kaba ar spah snem jong kane ka jingrwai Krismas ba pawnam. Dei ha ka snem 1818 ba u Josef Mohr bad u para lok jong u u Franz Xaver Gruber, ki la rwai nyngkong eh ia kane ka jingrwai kaba la thaw da u Joseph Mohr ha ka ktien German bad ka kyrteng ha ka ktien German ka long “Stille Nacht, Heilige Nacht”

Ka shnong Oberndorf ka dei ka shnong kaba don ha ka nongbah Salzburg ha Austria. Ka dei ka shnong ha kaba ki nongshong shnong ki im bad kamai jakpoh na ka kad lieng kaba don ha ka wahbah kaba kyrteng Salzach. Ka kamai kajih jong kane ka shnong bad ka Nongbah ka long na ka kam khaii mluh lyngba ka wahbah Salzach bad ki nongshong shnong jong ka shnong Oberndorf ki dei ki nongbylla shna lieng bad kiba trei ha ka kad lieng kaba don ha ka wahbah Salzach.

Kane ka jingrwai Krismas ka mih hadien ka thma kaba la neh khat ar snem lynter ha ka dewbah Europe kaba la tip kum ka Napoleanic wars bad kaba la kut noh ha ka snem 1816. Nalor nangta sa ka khlam kaba shyrkhei kaba la lynshop ia ka Ri bad Dewbah ha ka snem 1815. Ki nongthoh history ki ong ba ka snem 1815 ka dei ka snem kaba khlem ka lyiur namar ka jingkylla ka mariang bad ka khlam .

Na ka daw jong ka thma bad ka khlam ki briew ki im ha ka jingduk bad jinghiran ba shyrkhei bad dei ha kum kata ka por bad ha ka snem 1816, U Joseph Mohr, u lyngdoh sohblei jong ka shnong Mariapfarr, u la thaw ia kane ka jingrwai Miet Bakhuid! Miet Ba Jar Jar!. Ym lah ban len ba ki nongshong shnong bad ka Nongbah ki im hapdeng ka jingjynjar bad jingkordit namar ka thma bad ka khlam. Kumta u la thaw ia kane ka jingrwai na ka bynta jong ki bad lyngba kane ka jingrwai u ai jingkyrmen ia ki.

Ha ka snem 1817 u Joseph Mohr u la leit trei noh sha kawei pat ka parish jong u St Nicholas kaba don ha ka shnong Oberndorf bad dei ha kane ka Parish ba u la kyrpad ia u paralok jong u, u Franz Xaver Gruber, u nonghikai skul bad u nongtem ba paw nam ban iarap ban shna sur halor ka jingrwai kaba u la thaw kaba kyrteng Miet Bakhuid! Miet Ba Jar Jar!, khnang ban rwai ha ka sngi ap miet Krismas.

Ha sngi ap miet Krismas jong ka snem 1818 kine baroh ar ngut shi paralok ki la rwai ia kane ka jingrwai Miet Bakhuid! Miet Ba Jar Jar! da kaba tem da ka kitar, ha ka miet Krismas, ha St Nicholas parish kaba don ha Oberndorf. Kane ka jingrwai ka la khring bad ktah ia ki riewngeit bad ki nongshong shnong jong ka shnong Oberndorf ha kaba bun na ki ki dei ki nongbylla shna lieng bad kiba im bylla sngi ha ka kad lieng ka wahbah Salzach. Ki sur jong kane ka jingrwai ki long ruh ha ka sur jong ka wah kaba khih bad ba tuid . Ka jingrwai ha ka ktien German ka ong kumne, “Mynta ka bor ka jingieid U Blei la theh lut sha ka Pyrthei bad U Jisu u pdiang bad kdup da ka jingieid ia baroh ki briew”. Kane ka jingrwai ka la pur stet sha kylleng ka pyrthei bad ka la kylla long ka jingrwai ap miet Krismas kaba paw nam haduh mynta mynne. La pynkylla ia ka sha ki spah tylli ki jait ktien bad khlem ma ka, ka Krismas bad ki jingiaseng ap miet Krismas ki long kiba thylli.

Ka Krismas ka dei ka aiom lehkmen bad ka risa ka lehkmen ka dei kawei na ki bynta ba kongsan jong ka jingim hangne ha pyrthei Ha kajuh ka por ka aiom Krismas kam dei tang ka jingkmen hynrei ka dei ka jingkyrmen. Hapdeng ka jingeh bad jingdukha, hapdeng ka jingshaiong bad ka jinglyngngoh, hapdeng ka jingtieng bad ka jingartatien, hapdeng ka jingduk bad ka jingpang ka Krismas ka pynkymaw ia ngi ba ka don ka jingkyrmen ia ka jingim bad ngi risa ngi kmen ha ka jingkyrmen. Ha kane ka ap miet Krismas ryngkat bad ki sur ba bang kiba mih na ki ksai jong ka kitar bad duitara to ngin kynud bad rwai shitrhem da ka jingkyrmen ia ka Jingrwai Miet Bakhuid! Miet Ba Jar Jar!, ka jingrwai kaba la pyntngen bad ai jingkyrmen ia ki nongbylla ka shnong Oberndorf.

“ Miet Bakhuid! Miet Ba Jar Jar!

Dum ka phet, ka shai phar;

Nongapblang sngew angel ki rwai,

Halleluia! Burom I’U Trai”:

Khrist Nongpynim la kha,

Khrist Nongpynim la kha.

(KHB 42)